Geldzaken en waarom we ons niet druk moeten maken

Afgelopen zaterdag spraken we in het Gran Mir hotel een Amerikaan die vertelde dat er  in 2014 maar een geldautomaat was in Oezbekistan: in dit vier sterren hotel. Nu zien we her en der verspreid door de steden aparte hokjes met flappentappen, veelal op het terrein van een bankgebouw. Nauwelijks apparaten die Maestro accepteren. Soms alleen nationale passen en vaak Visa. Tot nu toe konden we alleen succesvol pinnen in het Gran Mir en waren verder afhankelijk van banken die euro's kunnen wisselen. Vandaag, vlakbij het treinkantoor waar we alvast een treinkaart Urgench (bij Khiva) terug naar Tashkent kochten, een hele rij banken. Ook een vestiging van Asoka bank, die Mastercard gebruikt. Het regent en, net als bij de andere automaten, ook hier een rij wachtenden. Iedereen het pasje al in de aanslag. Terwijl we wachten zien we door de ruit heen een jonge dame haar pin intoetsen. Iedereen kijkt mee. Wij ook. Een wachtende, oudere man is galant en laat vier jonge dames droog staan in het pinautomaat hokje. Intussen is hij echter aan de beurt. Hij reikt zijn pasje aan de dame bij de ingang en die geeft hem weer door totdat hij het meisje bij het apparaat bereikt. Ze stop de kaart in de gleuf en vraagt iets van: kode secreto', maar dan net iets Oezbekischer uitgesproken. De man noemt zijn pincode en deze wordt een paar keer hardop herhaald totdat de jongedame hem goed heeft verstaan en hardop nasprekend intypt. De machine ratelt en spuugt het gewenste geld uit: 2 miljoen som. We tellen mee. Het is ons al eerder opgevallen hoe quasi nonchalant er hier met geld wordt omgegaan. In restaurants en bij loketten halen mensen hele pakketten geld duidelijk zichtbaar te voorschijn. Bij een broodkraampje op de markt van Tashkent zagen we eerder in een open kist naast de broodbak een aantal honderdduizenden zo voor het meepakken in een kistje naast de koopwaar liggen terwijl een drukke menigte winkelende mensen er vlak langs liep. De eigenaar van de kraam ernaast nam de honeurs waar, pakte ons geld aan en gooide het bij de stapel. Ergens hebben we wel schik om onszelf: we kochten immers vlak voor vertrek ieder een 'geheime broekzak' die je kunt vastmaken aan je riem en dan naar binnen toe onder je broek valt. Voor je weet maar nooit in deze gevaarlijke streken ...

Vandaag voor het eerst regen. Niet storend, maar af en toe een lichte bui die het steeds meeslepen van paraplu's nu legitimeert. Deze keer wandelen we vanaf de andere kant het oude centrum van Bukhara door en drinken tussendoor koffie op het sfeervolle Lyabihouse plein tussen de al vertrouwd geworden gekleurde vitrage zithoekjes aan een stadsvijver. We lezen dat dit plein voor de opkomst van het toerisme in deze stad de ontmoetingsplek voor oudere mannen was. Lekker thee drinken, backgammon spelen en praten. Nu nog maar één thee terrasje en een Weens koffiehuis plus het best fancy restaurant waar wij nu zitten. De prijzen zijn minder fancy en we keren 's avonds nog een keer terug hier voor een maaltijd met uitzicht sfeervol verlichte madrassas. De stad staat ons aan qua sfeer, maar ik ga nu niet alle
gebouwen beschrijven. De bijzonderheid  van deze plaats kunnen jullie naar ik hoop wat aan de foto's aflezen